De pot op

Het zit 'm in de details. De kleine dingetjes die opvallen als je leeft in twee werelddelen. Eén van T's grootste frustraties toen we naar de VS verhuisden waren de toiletten. Niet zozeer de pot, maar wel de omkadering. Om de een of andere reden zijn er steevast grote spleten tussen de deur en de rest van het kotteke. Daarnaast is er ook boven- en onderaan de deur een grote opening. Het voelt dus niet echt privé aan, zo'n Amerikaans WC. Zelf til ik er minder zwaar aan. Waarschijnlijk omdat ik veel meer thuis ben en bijgevolg op mijn gemak naar 't gemak kan. Hoewel ik ook geen fan ben. Of dat dacht ik tenminste ...

In november was ik in België. Als ik in een luchthaven aankom, heb ik een vast ritueel dat begint met een toiletbezoek. Dat is niet symbolisch, maar een noodzaak, want vliegtuigtoiletten vermijd ik als het even kan. Niet zozeer omdat ik er vies van ben, maar wel omdat ik steevast mijn schoenen uitdoe als ik in een vliegtuig zit. Mijn schoenen van onder de zetel voor me vissen, ze terug aandoen en dan een aantal passagiers laten rechtstaan omdat ik erlangs moet is zo'n gedoe. Eén keer - toen ik een stoel aan het gangpad had - ben ik op mijn sokken naar een vliegtuigtoilet gehuppeld. Ik zat nog niet toen ik voelde dat mijn sok nat werd. Man man man ... Het was 100% zeker water omdat de bezoeker voor mij zijn handen te onstuimig gewassen had. Met dat idee troostte ik me in ieder geval, maar de vlucht duurde daarna nog eens dubbel zo lang naar mijn idee. Jakkiebwerk! De moraal van het verhaal is dus: schoenen aandoen of ophouden tot je in de luchthaven bent.

Soit, ik kwam dus in november aan in Zaventem en ik haastte me naar de toiletten. Mijn blaas stond op knappen, ik kwam binnen en dacht: 'Dat is straf ... Hoe weet ik nu of die bezet zijn?' Alle toilethokjes waren immers hermetisch afgesloten van vloer tot plafond. Het duurde minstens vijf seconden voor mijn jetlagbrein verwerkt had dat ik naar de groene/rode dingskes van het slot moest kijken. Ik vond een groene deur en kreeg ze niet open. Uit alle macht duwde ik ertegen, maar vergeefs. Ik concludeerde dat het slot waarschijnlijk kapot was en probeerde de volgende deur. Die ging ook niet open. 'Dat is straf ...' dacht ik opnieuw. Toen kwam er een mevrouw uit een toilet en viel mijne frank - euro/nickel/quarter/penny - dat de toiletdeuren in België naar buiten opengaan en niet naar binnen. Trekken in plaats van duwen dus ... Dat is een ander detail: Amerikaanse toiletdeuren gaan naar de binnenkant open. Vreselijk ongemakkelijk, want je moet jezelf naar binnen wurmen tussen de deur en de pot. Dat is niet evident als ook je handbagage en oversized sjakos mee naar binnen moet. Ik vraag me trouwens vaak af hoe de gemiddelde overvoede Amerikaan dat doet, want volgens mij is dat fysisch soms onmogelijk.

Anyway, ik trok een groene deur open, deed ze dicht en draaide ze op slot. Ik zat nog niet toen ik dacht: 'Amai, dat is hier benauwd.' Het was de eerste keer in mijn leven dat ik een lichtjes claustrofobisch gevoel kreeg. Drie weken was ik in België en quasi elke keer dat ik ergens naar het toilet ging, voelde ik me opgesloten. Het went dus blijkbaar, Amerikaanse toiletten vol verluchtingsgaten. Of ik ze beter vind of niet, laat ik in het midden, want dat weet ik niet zeker. Het heeft me nooit echt gestoord, al die kijkgaten. Wie mij kent, weet dat ik over weinig gêne beschik. De enige keer dat een kleuter door de spleet in de deur kwam gluren terwijl ik mijn ding deed, heb ik vrolijk gezwaaid.

Omdat je quasi altijd kan zien of er al dan niet iemand op het toilet zit, is er geen standaard woord of frase voor ons bezet. Toen ik - intussen al lang geleden - op een school werkte waar de toiletten wel afgesloten waren, wist ik nooit wat te zeggen als iemand op de deur klopte. De eerste keer dat er geklopt werd op mijn deur zei ik - na enige aarzeling - occupied. Dat slaat nergens op, want het klinkt alsof je een invasie gepleegd hebt op het sanitair blok. (Lastig soms, die letterlijke vertalingen. Onlangs raadde ik een vriendin aan om een strand te bezoeken where the trees are stoned, waarmee ik bedoelde dat de bomen versteend waren en dus petrified in plaats van high.) Maar ik moet niet steeds rond de pot draaien. Ik vroeg aan mijn toenmalige collega's wat je moet zeggen als iemand op de deur klopt als je op het toilet zit. Die vonden het een heel bizarre vraag - die gekke Belgen - en kwamen niet verder als 'someone's in here'.

Een absoluut pluspunt aan toiletten in de VS: je vindt ze overal. Aan het begin van wandelroutes, in naftstations, supermarkten, parken, ... Overal kan je terecht als de nood hoog is, meestal zijn ze proper en is er wc-papier en nergens moet je ervoor betalen. Heel handig en dat went snel.

Terwijl ik dit typ, besef ik opeens dat de privacy in toilethokjes en kleedhokjes omgekeerd evenredig is in de VS en België. Als je hier kleding past, krijg je steevast een volledig afgesloten pashokje met een deur die op slot kan. Het idee om je uit te kleden achter enkel een gordijn vinden ze hier heel bizar. Het zit 'em in de details dus. Kleine dingetjes die me doen beseffen dat mijn eigen cultuur me opeens vreemd lijkt. Daar is niks mis mee - zolang ik geen waffles & chicken begin te eten komt het allemaal goed!

Succes met de examens voor alle leerlingen, ouders van leerlingen en bovenal voor de leerkrachten!

x

V